Eşit Ağırlıkçılar İçin AYT Edebiyat: Ezber Değil, "Bağlantı Kurma" Sanatı

AYT Edebiyat müfredatı, bir Eşit Ağırlık öğrencisinin önündeki en korkutucu dağdır. Yüzlerce yazar, binlerce eser, akımlar, dönemler... Öğrencilerin düştüğü en büyük hata, bu dağı "alfabetik sıra" ile (Ahmet Haşim'den başlayıp Ziya Osman Saba'ya kadar) tek tek ezberlemeye çalışmaktır.

Bu yöntem başarısız olmaya mahkumdur. Çünkü beyin, birbiriyle alakasız, listelenmiş bilgileri kalıcı hafızaya atmayı reddeder. 10 gün sonra Namık Kemal ile Tevfik Fikret'i karıştırmaya başlarsınız.

Pi Koçluk'ta biz, Edebiyat çalışmanın "hamallık" değil, "bağlantı kurma sanatı" olduğuna inanırız. Başarının sırrı "çok ezberlemek" değil, bilgiyi "doğru gruplamak"tır.

İşte Edebiyat müfredatını bir "veri tabanı" gibi yönetmenin 3 adımı:

 

Adım 1: "Dönem"leri Anlayın (Bağlamı Öğrenin)

 

Ezbere başlamadan önce "bağlamı" anlayın.

• Tanzimat (I. Dönem) neden ortaya çıktı? (Çünkü "Divan Edebiyatı" yetersizdi, "Batı"ya yönelme ihtiyacı vardı, "Vatan, Millet, Hak" gibi yeni kavramlar geldi).

• Servet-i Fünun neden bu kadar karamsar? (Çünkü "baskı dönemi" (İstibdat) vardı, "içe kapandılar", "sanat için sanat" dediler).

Bir dönemin "neden" var olduğunu anladığınızda, o dönemin yazarlarının "ne hakkında" yazdığını tahmin etmeniz kolaylaşır. Bu, ezber yükünü %50 azaltır.

 

Adım 2: Yazarları "Kutulara" Ayırın (Veri Gruplama)

 

Asla tek tek yazar ezberlemeyin. Yazarları, ait oldukları "dönem" veya "akım" kutusuna atın. Beynimiz, "gruplanmış" veriyi sever.

• Kutu 1: Tanzimat I. Dönem: Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa. (Bu 3'lü "sosyal"dir).

• Kutu 2: Tanzimat II. Dönem: Recaizade M. Ekrem, Abdülhak Hamit, Samipaşazade Sezai. (Bu 3'lü "bireysel"dir).

Artık size "Abdülhak Hamit" sorulduğunda, beyniniz "Tanzimat II. Dönem" kutusuna gidecek ve "Ha, evet, bunlar bireyseldi, 'sanat için sanat'tı" bağlantısını kuracaktır.

 

Adım 3: "Anahtar Kelime" Eşleştirmesi (Veri Optimizasyonu)

 

Bir yazarın 30 eserinin tamamını ezberlemenize gerek yok. ÖSYM de bunu istemiyor. ÖSYM, o yazarı "o yazar yapan" kilit noktaları (anahtar kelimeleri) ve en önemli 2-3 eserini ister.

Her yazar için bir "kartvizit" oluşturun:

• Kartvizit: Namık Kemal

  • Unvan: Vatan Şairi

  • Akım: Romantizm

  • Kilit Eserler: İntibah (İlk Edebi Roman), Cezmi (İlk Tarihi Roman), Vatan Yahut Silistre (Tiyatro).

  • Anahtar Kelime: "Sosyal fayda", "Vatan".

• Kartvizit: Ahmet Haşim

  • Unvan: Akşam Şairi

  • Akım: Sembolizm, Saf Şiir

  • Kilit Eserler: Piyale, Göl Saatleri.

  • Anahtar Kelime: "Akşam", "Karanlık", "Musiki", "Sanat için sanat".

500 maddelik bir "eser listesi" ezberlemek imkansızdır; ama bu şekilde hazırlanmış 50 adet "yazar kartviziti"ni ezberlemek ve aralarındaki bağlantıyı kurmak mümkündür.

Sonuç: Edebiyat ezber değildir; bağlantı kurma sanatıdır. Dönemi anlayın, yazarları gruplayın ve her yazar için anahtar kelimeleri belirleyin.

---

Bu devasa Edebiyat müfredatını tek başınıza bir sisteme oturtamıyor musunuz? Hangi yazarın "anahtar kelimesinin" ne olduğunu, hangi eserin "banko" çıkacağını bilmiyorsanız, bir uzmana danışın. Pi Koçluk'un uzman Eşit Ağırlık koçları, size bu "zihin haritalarını" kurmanız ve en verimli tekrar sistemini oluşturmanız için rehberlik eder.

[Ücretsiz 30 Dakikalık AYT Edebiyat Strateji Seansı için Tıklayın]